شاید شما هم یک روز سرد و گردش همراه با دوستانتان را تجربه کردهاید. وقتی به دور شعلهی آتشی جمع شدهاید، جدای از گرمای آتش، نزدیک هم شدن و در کنار هم بودن هم حرارتی دارد که سرما را کمتر متوجه میشوید. انگار همین دور هم جمع شدن و با هم بودن یک وسیلهی گرمایشی است که سرمای هوا را از بین میبرد. آدم در کنار دوستان و نزدیکان خود احساس گرمای بیشتری میکند. گرمایی که از درون است و آنقدر حرارتش بالا است که دمای کم محیط به نظر نمیآید. آیا این گرمای دور هم بودن را شما هم احساس کردهاید؟
متأسفانه امروزه به جای دور هم بودن، دور از هم بودن مرسوم شده است. چیزی که خواسته یا ناخواسته زندگی مدرن، آن را به ما هدیه داده است و ما بدون آنکه متوجه باشیم، مشتاقانه آن را پذیرفتهایم. آنقدر درگیر کار و زندگی بیرون از خانه شدهایم که گاه یادمان میرود آخرین باری که نزدیکان خود را دیدهایم، کی و چند هفته پیش بودهاست؟ زندگی به صورت دور از هم، برایمان عادی شده است و امروزه به عنوان یک اصل در زندگی مدرن شناخته میشود. آیا شما به خاطر دارید که آخرین بار کی به دیدار خاله، عمه و یا دایی خود رفتهاید؟ البته بهتر است اول به سردی و یا گرمی زندگی خود توجه کنیم، شاید اگر گرمای زندگی ما رضایت بخش نیست، به خاطر این باشد که دور از هم بودن در روند زندگی اجتماعی ما بیشتر از دور هم بودن است.
امروزه دور هم بودن هم فرق کردهاست. قبلترها که هنوز دردسرهای شهرنشینی و رسانهها در خانهها کمتر جا باز کرده بودند، چیزی بود به اسم کرسی که سرمای زمستان را به بهاری دلچسب تبدیل میکرد و افراد خانواده در دید و بازدیدها، چفت در چفت هم به گفتگو مینشستند و گرمای نفسهایشان، وجود همدیگر را گرم نگه میداشت. امروز شاید هر چند وقت یک بار دید و بازدیدی صورت گیرد و یا افراد خانواده در کنار هم فرصت نشستن داشته باشند ولی آنقدر رسانه بین آنها را پر کرده که دیگر صدای آن ها به هم نمیرسد. همه در جمع اند و دور از جمع. کسی حواسش به حضور دیگران و حرفهای آنان نیست. تلویزیون، اینترنت، شبکههای اجتمایی و نرم افزارهای پیام رسان فوری همه را به خود مشغول کرده و سردی درون را به مخاطبان خود هدیه داده است. سردیای که امروزه خود را در مشکلات روانی افراد نشان میدهد و بهداشت روانی افراد را به خطر انداخته است.
باید گفت دور هم بودن و یا دور از هم بودن تأثیر بسیاری بر بهداشت روانی افراد دارد. نبود رابطه و صحیح نبودن کم و کیف ارتباط بین افراد از عمر آدمی میکاهد و از عوامل کاهش سن در بین افراد جامعه محسوب میشود. با دور هم بودن به جای دور از هم بودن و تقویت روابط با دیگران نه تنها در جهت سلامت روانی خودمان قدم بر داشتهایم بلکه به سلامت جامعه هم کمک کردهایم. چرا که اگر هر کس به فکر بهبود سلامت روانی خویش باشد و روابط خود را بهبود ببخشد، جامعه از سرد بودن به دور خواهد بود و شادابی بیشتری خواهد داشت. پرورش عاطفه مثبت و از خود گذشتگی و وفاداری که در دور هم بودنها حاصل میگردد، موجب تقویت سلولهای ایمنی بدن و رفع عوامل بیماری زا میشود و افسردگی را کاهش میدهد. در مقابل دور از هم بودن یکی از نشانههای بیماری عاطفی است که روان پریشی را به دنبال میآورد و آرامش افراد را نابود میکند.
بعضی از افراد ترجیح میدهند به جای نزدیکان، با همکاران و یا دوستان خود ارتباط بیشتری داشته باشند و دور هم بودن با آنها را به دور هم بودن با نزدیکان خود ترجیح میدهند. اینگونه افراد سهم ارتباط با خویشان خود را کمترین مقدار تعیین میکنند و نمیدانند که برای داشتن روان سالم، نیازمند ارتباط با خانواده هستند. دور هم بودن با خانواده بیشتر از هر ارتباطی به سلامت روانی افراد کمک میکند و گرمای زندگی را افزایش میدهد. گفتگو و در کنار نزدیکان خود نشستن حس آرامشی را برای افراد به ارمغان میآورد که هیچ دور هم نشستنی این احساس را به وجود نمیآورد. گرمای در کنار خانواده، پدر و مادر و خواهر و برادر و فرزندان و …، سردی روزگار را از بین میبرد و این همان احساس امنیت روانیای است که پشت آدمی را گرم نگه میدارد و حس تکیه گاه داشتن را برای آدمی شیرین مینماید.
دور هم بودن همان صلهی رحمی است که روش صحیح زندگی آن را سفارش کرده و برایش هزاران بار فریاد زدهاست و از دور از هم بودن به عنوان قطع رحم بسیار بد گفته است. اینکه پیامبر مهربانی که خود ارائه دهنده روش زندگی صحیح از طرف خداوند است میفرماید: «صله رحم عمر آدمی را زیاد میکند»، بی شک از آرامش روانی حاصل از دور هم بودن و به دیدار هم رفتن خبر میدهد. امام باقر علیه السلام میفرماید: «صله رحم، خلق و خوى را نیکو میکند». یعنی دور هم بودن ارمغانی به عنوان روان سالم که خوی نیکو از نشانههای آن است، دارد. دور هم بودنی که به عنوان صله رحم یاد شدهاست نه تنها آرامش انسان در دنیا را به ارمغان میآورد حتی در آخرت هم آدمی را از پریشان حالی میرهاند، چنانچه امام صادق علیه السلام فرمود: «صله رحم، حسابرسى روز قیامت را آسان مىکند» . این آسانی، پریشان حالی را در آن روز که همه نگران حیات جاودانه خود هستند از بین میبرد. از آن طرف دور از هم بودن و قطع رحم آنقدر پلید است که رحمت خداوند را از جامعهای که دور از هم بودن در آن ترجیح داده شود، دور میکند و اینگونه آرامش روانی یک اجتماع را به خطر میاندازد. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرموده است: «رحمت خداوند بر مردمى که در میان آنها قطع کننده رحم باشد، فرود نمىآید». دور از هم بودن مشکلات روانی را افزایش میدهد و خشم و انتقام که از ناسلامتی روان افراد خبر میدهد، افزایش مییابد. امام على علیه السلام فرمود: «با بریدن پیوند خویشاوندى، خشم و انتقامها فرود مىآید». همه اینها از تأثیر جمعهای خانوادگی بر بهداشت روانی افراد خبر میدهد که امروزه کمتر به آن توجه میشود.
رعایت بهداشت روانی کار سادهای است. در کنار هم بودن و به گفتگو نشستن با نزدیکان از سادهترین روشهای تقویت و حفظ سلامت روانی است. چیزی که حال به دور از هم بودن تبدیل شده و پریشان حالی افراد جامعه خبر از آن میدهد. این نبود احساس امنیت روانی، این احساس تکیه گاه نداشتن که واکنشها و اظهارات افراد نشان میدهد، یکی از عواملش تغییر اصل دور هم بودن است که جایش را دور از هم بودن گرفته است. این تغییر، باید تصحیح شود و دور هم بودن جایگاه خودش را بازیابد. برای تجربه زندگی با آرامش بیشتر، روان سالمتر و نشاط پر انرژیتر، بهترین نسخه، دور هم زیستن و ارتباط بیشتر با نزدیکان است. همانطور که در هوای سرد با جمع شدن در کنار هم احساس گرما بیشتر میشود، در سردی روزگار هم دور هم جمع شدن گرمای زندگی را افزون میکند. این را همیشه بدانیم که دور هم بودن یک واژهی حقیقی است و باید در حقیقت در کنار هم بود نه در دنیای مجازی.
ثبت دیدگاه